Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

UNESCO: dwie polskie tradycje wciągnięte na Listę Niematerialnego Dziedzictwa. Mała wieś w łódzkim ma wielkie święto

Emil Hoff
Emil Hoff
Tradycja układania dywanów kwiatowych na procesję Bożego Ciała w Spycimierzu została wciągnięta na międzynarodową Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Ludzkości UNESCO.

Zdjęcie na licencji CC BY-SA 4.0
Tradycja układania dywanów kwiatowych na procesję Bożego Ciała w Spycimierzu została wciągnięta na międzynarodową Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Ludzkości UNESCO. Zdjęcie na licencji CC BY-SA 4.0 ASzoszk, wikimedia.org, CC BY-SA 4.0
UNESCO zaktualizowała Reprezentatywną Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Ludzkości. Dwie polskie tradycje zyskały tym samym międzynarodowe uznanie. Chodzi o sokolnictwo i układanie dywanów kwiatowych na Boże Ciało. Mieszkańcy Spycimierza pod Łodzią pękają z dumy. Jakie jeszcze polskie tradycje znajdują się na Liście Niematerialnego Dziedzictwa UNESCO?

Spis treści

UNESCO: co to jest i czym się zajmuje?

UNESCO (ang. United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization – Organizacja Edukacyjno-Naukowo-Kulturalna Narodów Zjednoczonych) to wyspecjalizowana organizacja ONZ, zajmująca się wspieraniem i propagowaniem kultury, sztuki i nauki na szczeblu międzynarodowym.

UNESCO stworzyła i stale aktualizuję Listę Światowego Dziedzictwa, na którą wpisane są unikalne miejsca i obiekty z całego świata, mające ponadnarodową i ponadczasową wartość dla ludzkości.

Co to jest niematerialne dziedzictwo kulturowe ludzkości według UNESCO?

W 2003 r. UNESCO przyjęła konwencję, która precyzuje, że dziedzictwo kulturowe ludzkości może tez mieć charakter niematerialny. Przyjęto definicję, że dziedzictwo niematerialne to zwyczaje, ustne przekazy, rytuały i obrzędy świąteczne, fachowa wiedza i umiejętności, a także związane z nimi przedmioty i cała „przestrzeń kulturowa”, które uznawane są za część własnego dziedzictwa przez wspólnoty, grupy lub jednostki.

Dziedzictwo niematerialne przekazywane jest z pokolenia na pokolenie i nieustannie odtwarzane. Dla danej społeczności jest źródłem tożsamości i poczucia ciągłości.

Elementy niematerialnego dziedzictwa kulturowego wpisywane są najpierw na krajowe listy. W Polsce listę niematerialnego dzi3edzoctwa kulturowego prowadzi Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Raz do roku zbiera się Międzyrządowy Komitet ds. Ochrony Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO, który wybiera z list krajowych te obiekty, które uznaje za godne wciągnięcia na Reprezentatywną (czyli międzynarodową) Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Ludzkości.

Dwie polskie tradycje wciągnięte na międzynarodową Listę Niematerialnego Dziedzictwa UNESCO

18 grudnia 2021 skończyła się 16. doroczna sesja Międzyrządowego Komitetu ds. Ochrony Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO. Odbywała się online. Jak poinformował Polski Komitet ds. UNESCO, dwie polskie tradycje zostały wciągnięte na Reprezentatywną Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Ludzkości.

Oznacza to, że łącznie już 4 polskie tradycje zostały uznane przez UNESCO za niematerialne dziedzictwo całej ludzkości.

UNESCO: polskie sokolnictwo na liście niematerialnego dziedzictwa

Po pierwsze, polskie tradycje związane z sokolnictwem dołączono do wpisu „Sokolnictwo, żywe dziedzictwo ludzkości”. Sokolnictwo znajduje się na Reprezentatywnej Liście Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Ludzkości od 2010 r. Wpis obejmuje tradycje sokolnicze 24 krajów z Europy, Afryki i Azji. Wspólny wpis, poświęcony sokolnictwu, obejmuje praktyki związane z hodowlą i szkoleniem ptaków, a także wykorzystywany przez sokolników sprzęt i tradycje sokolnicze, jak muzykę, śpiewy i tańce, specjalne potrawy i stroje.

Oprócz tradycji polskich, do wpisu dołączono także sokolnicze tradycje Irlandii, Słowacji, Chorwacji, Holandii i Kirgistanu.

Dywany kwiatowe ze Spycimierza zachwyciły Komitet UNESCO

Po drugie, tradycja sypania dywanów kwiatowych na procesje Bożego Ciała w Spycimierzu w gminie Uniejów (woj. łódzkie) doczekała się osobnego wpisu na Reprezentatywnej Liście Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Ludzkości. Wpis obejmuje także dywany kwiatowe układane w okolicznych wsiach: Klucz, Olszowa, Zimna Wódka i Zalesie Śląskie.

Mieszkańcy Spycimierza od 200 lat tradycyjnie układają dywan kwiatowy na zaplanowanej trasie procesji Bożego Ciała. Do budowy dywanów kwiatowych wykorzystuje się świeże kwiaty, m.in. róże, maki, chabry, bzy, piwonie i rumianki, ale także np. szyszki, paprocie, liście kasztanowca, mech. Do sypania dywanów używa się również ziemi, kory, trawy i tataraku. Najambitniejsi troskliwie hodują kwiaty i inne rośliny specjalnie na tę okazję.

Wzory kwiatowe ze Spycimierza mają bogatą symbolikę religijną. Bywa, że cała misterna konstrukcja dywanu osiąga 2 km długości!

Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Spyciemierzu liczy tylko 300 członków. W projektowaniu i układaniu dywanów kwiatowych biorą udział całe rodziny, a także sąsiedzi i mieszkańcy okolicznych wsi. Tradycja układania dywanów kwiatowych łączy rodziny i sąsiadów. Często zdarza się, że osoby, które już nie mieszkają w Spycimierzu i okolicach, przyjeżdżają do wsi specjalnie po to, by pomagać w układaniu dywanu kwiatowego.

Uzasadnienie, podane we wniosku o wpisanie tradycji na Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Ludzkości, tłumaczy, że dywany kwiatowe ze Spycimierza to dzieła sztuki, piękne, głęboko symboliczne, a zarazem ulotne, dające świadectwo duchowych przeżyć, ale i subtelnej estetyki i umiłowania piękna natury.

UNESCO wyróżniło już 4 polskie tradycje

Tegoroczny sukces Polski oznacza, że już cztery tradycje znalazły się na Reprezentatywnej Liście Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Ludzkości. Obok sokolnictwa i dywanów kwiatowych, wyróżnione zostały w poprzednich latach tradycje szopkarskie Krakowa oraz polskie tradycje bartnicze.

Krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO znajdziecie TUTAJ.

Listę Reprezentatywną Niematerialnego Dziedzictwa Ludzkości Znajdziecie TUTAJ.

Źródło: unesco.pl

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wideo

Materiał oryginalny: UNESCO: dwie polskie tradycje wciągnięte na Listę Niematerialnego Dziedzictwa. Mała wieś w łódzkim ma wielkie święto - Strona Podróży

Wróć na naszemiasto.pl Nasze Miasto