Leki stosowane w cukrzycy i miażdżycy mogą zmniejszyć ryzyko rozwoju zwyrodnienia plamki żółtej oka. Czy można zapobiec tej chorobie?

Zwyrodnienie plamki żółtej oka (AMD) to choroba degeneracyjna, która polega na postępujących zmianach w strukturze plamki, podsiatkówkowych wylewach krwi, a także uszkodzeniu naczyń krwionośnych oka. W przebiegu tego schorzenia dochodzi również do tworzenia się złogów wapnia i odwarstwiania się barwnika siatkówkowego, co prowadzi do pogorszenia ostrości wzroku i zaburzenia postrzegania barw.

Szacuje się, że zwyrodnienie plamki żółtej oka dotyczy blisko 1,2 mln Polaków, a każdego roku liczba ta zwiększa się o ok. 100 tys. nowych przypadków. Na AMD cierpią osoby po 40. roku życia, z czego kobiety chorują nieco częściej niż mężczyźni.

Naukowcy z całego świata badają, jak różne czynniki wpływają na rozwój zwyrodnienia plamki żółtej oka. Obecnie wiadomo, że przyczyniać się do tego mogą czynniki genetyczne, wiek, otyłość, palenie tytoniu oraz współistniejące choroby, w tym cukrzyca, nadciśnienie tętnicze i miażdżyca.

W najnowszym badaniu, które zostało opublikowane w „British Journal of Ophthalmology” naukowcy postanowili sprawdzić, jak środki farmakologiczne stosowane w leczeniu cukrzycy typu 2 i miażdżycy wpływają na ryzyko zwyrodnienia plamki żółtej oka. Eksperci zaobserwowali, że leki obniżające poziom cholesterolu, w tym statyny mogą obniżać ryzyko rozwoju zwyrodnienia plamki żółtej oka o 15 proc., z kolei leki przeciwcukrzycowe, takie jak metformina mogą zmniejszać ryzyko nawet o 22 proc.

Sprawdź też: Leki na cukrzyce mogą zmniejszać ryzyko demencji

Naukowcy podają, że siatkówka jest metabolicznie aktywną tkanką, dlatego wpływ na jej budowę i pracę mogą mieć różne choroby układu sercowo-naczyniowego, a także zaburzenia metabolizmu glukozy. Badacze są zgodni, że podwyższony poziom cholesterolu we krwi może odkładać się w naczyniach i prowadzić do upośledzenia przepływu krwi, tym samym do wolniejszego transportu składników odżywczych do komórek organizmu, w tym plamki żółtej oka.

– Zarówno wysoki poziom cholesterolu, jak i wysoki poziom cukru we krwi mogą mieć negatywne skutki metaboliczne. Tak więc leczenie tych stanów lekami obniżającymi poziom cholesterolu i obniżającymi poziom cukru we krwi powinno pomóc całemu organizmowi, w tym siatkówce. Wykazano również, że niektóre z tych leków mają własne działanie przeciwzapalne, które dodatkowo pomaga chronić narząd wzroku i siatkówkę przed uszkodzeniem – skomentował Dr Matthias Mauschitz, główny autor badania.

Naukowcy są zgodni, że istnieje konieczność dalszych badań, które pozwoliłyby lepiej zrozumieć uzyskane zależności, a także sprawdzić, czy stosowanie tych leków u osób z AMD może spowolnić dalsze procesy degeneracyjne.

Niestety, nie istnieje jedna i skuteczna metoda zapobiegająca rozwojowi tego schorzenia. Naukowcy stale szukają sposobów na zmniejszenie zachorowalności na AMD. Obecnie wiadomo, że odpowiednia profilaktyka i wprowadzenie kilku zmian mogą na dłużej zachować zdrowie oczu.

Poniżej przedstawiamy zasady, które pozwolą lepiej zadbać o wzrok:

1. Zrezygnuj z palenia tytoniu i ogranicz picie alkoholu.
2. Spożywaj w diecie produkty bogate w beta-karoten, takie jak marchew, brzoskwinie, morele, paprykę, ponieważ wpływają one pozytywnie na plamkę żółtą oka.
3. Regularnie wykonuj badania okulistyczne – najlepiej raz w roku.
4. Ogranicz spożycie tłuszczy zwierzęcych, ponieważ wywołują one stres oksydacyjny i zwiększają ryzyko rozwoju stanu zapalnego.
5. Wprowadź do diety produkty będące źródłem nienasyconych kwasów tłuszczowych i omega-3, które łagodzą stan zapalny, a także wspierają układ krążenia – tłuste ryby morskie, orzechy i nasiona oraz oleje roślinne, w tym oliwa z oliwek.
6. Jedz produkty zawierające zeaksantynę i luteinę – pomidory, jarmuż, szpinak, pietruszka, cukinia, kapusta, marchew, forsycja, kukurydza, brokuły, cukinia, dynia.
7. Utrzymuj prawidłową masę ciała i uprawiaj umiarkowaną aktywność fizyczną.

Sprawdź też: Jak działa luteina na oczy?

W profilaktyce zwyrodnienia plamki żółtej oka ważna jest dieta zawierające znaczne ilości luteiny i zeaksantyny. Związki te filtrują wysokoenergetyczne światło niebieskie, a dzięki temu chronią narząd wzroku. Niedobór luteiny i zeaksantyny powoduje redukcję pigmentacji plamki żółtej oka, co zwiększa ryzyko jej zwyrodnienia.

Źródło: Age-related macular degeneration: Cholesterol, diabetes drugs may lower risk